Okula Aidiyet Duygusunda Okul Sporlarına Katılımın Etkisi

An Examination of How Engagement in School Sports Influences Students’ Sense of School Belonging

Eda Yılmaz^1*, Sevinç Namlı², Ferhat Canyurt³, Pınar Pehlivan⁴, Fatih Ateş⁵

Corresponding author:  ¹Erzurum Technical University – Faculty of Sports Sciences- eda.yilmaz@erzurum.edu.tr- 0000-0003-4832-3792

²Erzurum Technical University – Faculty of Sports Sciences- sevinc.namli@erzurum.edu.tr- 0000-0003-0958-6792

³Erzurum Technical University – Faculty of Sports Sciences- ferhat.canyurt@erzurum.edu.tr- 0009-0000-1950-5007

⁴Erzurum Teknik Üniversitesi- Sağlık Bilimleri Enstitüsü- pinar.pehlivan@erzurum.edu.tr- 0009-0006-6430-1330

⁵Erzurum Technical University – Faculty of Sports Sciences- fatih.ates@erzurum.edu.tr- 0009-0000-5510-2694

DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.17675162

https://www.ijoss.org/Archive/issue2-volume2/ijoss-Volume2-issue2-22.pdf

Download Full Text
Received / Gönderim: 28.01.2025 Accepted / Kabul: 10.05.2025 Published / Yayın: 30.06.2025

Öz: Eğitim ve öğretim faaliyetlerinin gerçekleştiği okullar, insan yaşamında önemli bir dönemi kapsamaktadır. Öğrencilerin okullarına aitlik hissetmesi ve istekli olarak gitmesi akademik başarılarına da etki edeceğinden, öğrencilerin okula aidiyet duyguları araştırılması önem arz eden bir konudur. Bu araştırmada, öğrencilerin okula aidiyet duygu düzeylerini etkilediği düşünülen okul spor takımlarında yer alma durumunu incelemek amacıyla tasarlanmıştır. 375’İ ortaokul, 346’sı lise olmak üzere toplam 721 öğrencinin katılım sağladığı çalışmada okul takımlarında yer alan öğrenci sayısı 330 iken, okul takımlarında yer almayan öğrenci sayısı 391’dir. SPSS 27.0 paket programı ile yapılan analizler sonucunda verilerin normal dağılım gösterdiği saptanmış ve parametrik testler uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre cinsiyet değişkeninin okula aidiyet duygusunda istatistiksel olarak herhangi bir farka rastlanmamıştır. Orta okul öğrencilerinin okula aidiyet duygusu puanları lise öğrencilerinin aldıkları puan ortalamalarına göre daha yüksek ve istatistiksel olarak anlamlıdır. Bununla birlikte okul takımında yer alma, ailenin çocuğunun spor yapmasını destekleme ve okul idaresi/öğretmenlerin öğrencinin spor yapmasını destekleme değişkenlerine göre evet diyen katılımcıların hayır diyen katılımcılara oranla okula aidiyet puanlarının daha yüksek ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Okul aidiyeti, Okul sporları, Eğitim, Öğretim

Abstract: Schools, where education and training occur, cover an important period in human life. It is an important issue to investigate students’ feelings of belonging to school, as students’ feeling of belonging to school and going willingly will affect their academic success. This research was designed to examine students’ participation in school sports teams, which is thought to affect their sense of belonging to the school. A total of 721 students, 375 from secondary school and 346 from high school, participated in the study. While the number of students in school teams was 330, the number of students who were not in school teams was 391. As a result of the analyses performed with the SPSS 27.0 package program, it was determined that the data showed normal distribution and parametric tests were applied. According to the research findings, no statistical difference was found in the gender variable in the sense of belonging to the school. Middle school students’ sense of school belonging scores are higher and statistically significant than the average scores of high school students. However, according to the variables of taking part in the school team, supporting the family’s child to do sports, and school administration/teachers supporting the student to do sports, it was determined that the school-belonging scores of the participants who said yes were higher and statistically significant compared to the participants who said no.

Keywords: School belonging, School sports, Education, Training

APA 7 Citation

Yılmaz, E., Namlı, S., Canyurt, F., Pehlivan, P., & Ateş, F. (2025). An Examination of How Engagement in School Sports Influences Students’ Sense of School Belonging. International Journal of Health, Exercise, and Sport Sciences (IJOSS), 2(2), 237–246. https://www.ijoss.org/Archive/issue2-volume2/ijoss-Volume2-issue2-22.pdf

References / Kaynaklar

• Adelabu, D. H. (2007). Time perspective and school membership as correlates to academic achievement among African American adolescents. Adolescence, 42(167), 525–538.
• Akgül, A. (2005). Tıbbi araştırmalarda istatistiksel analiz teknikleri: SPSS uygulamaları (2. baskı). Ankara: Emek Ofset.
•  Alaca, F. (2011). İki dilli olan ve olmayan öğrencilerde okul yaşam kalitesi algısı ve okula aidiyet duygusu ilişkisi (Tez No. 299917) [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Altınsoy, F., & Özyer, K. K. (2018). Liseli ergenlerde okula aidiyet duygusu: Umutsuzluk ve yalnızlık ile ilişkileri. Elementary Education Online, 17(3), 1576–1587. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.466429
• Arslan, A., & Özdemir, N. (2023). Ortaokul öğrencilerinde okula aidiyetin okul sporları bağlamında incelenmesi. Journal of History School, 15(LIX), 2627–2647. https://doi.org/10.29228/joh.62863
• Aydin, O., Sahin, D., Güzel, H. Y., Abayhan, Y., Kaya, A. G., & Ceylan, S. (2013). Ait olma ihtiyacının ve haberdar olmanın psikolojik dışlanmaya gösterilen tepkiler üzerindeki etkileri/The effects of the need to belong and being informed on reactions to ostracism. Türk Psikoloji Dergisi, 28(72), 21–32.
• Aydın, R. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okul aidiyeti ile okul memnuniyeti arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Baumeister, R. F., & Tice, D. M. (1990). Point-counterpoints: Anxiety and social exclusion. Journal of Social and Clinical Psychology, 9(2), 165–195. https://doi.org/10.1521/jscp.1990.9.2.165
• Bellici, N. (2015). Ortaokul öğrencilerinde okula bağlanmanın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 48–65. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2015.15.1-5000128594
• Brown, M. R., Higgins, K., Pierce, T., Hong, E., & Thoma, C. (2003). Secondary students’ perceptions of school life with regard to alienation: The effects of disability, gender, and race. Learning Disability Quarterly, 26(4), 227–238. https://doi.org/10.2307/1593636
• Calabrese, R. L. (1989). Student alienation and academic achievement. The Education Digest, 54(9), 7–10.
• Cheung, H. Y. (2004). Comparing Shanghai and Hong Kong students’ psychological sense of school membership. Asia Pacific Education Review, 5(1), 34–38. https://doi.org/10.1007/BF03026277
• Cheung, H. Y., & Hui, S. K. F. (2003). Mainland immigrant and Hong Kong local students’ psychological sense of school membership. Asia Pacific Education Review, 4(1), 67–74. https://doi.org/10.1007/BF03025553
• Goodenow, C. (1992). School motivation, engagement, and sense of belonging among urban adolescent students. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, CA, United States.
• Gordon, M. S., Russell, B. S., & Finan, L. J. (2020). The influence of parental support and community belonging on socioeconomic status and adolescent substance use over time. Substance Use & Misuse, 55(1), 23–36. https://doi.org/10.1080/10826084.2019.1654513
• Hagborg, W. J. (1994). An exploration of school membership among middle- and high-school students. Journal of Psychoeducational Assessment, 12(4), 312–323. https://doi.org/10.1177/073428299401200401
• Hill, L. G., & Werner, N. E. (2006). Affiliative motivation, school attachment, and aggression in school. Psychology in the Schools, 43(2), 231–246. https://doi.org/10.1002/pits.20140
• Lindner, K. J. (1999). Sport participation and perceived academic performance of school children and youth. Pediatric Exercise Science, 11(2), 129–143. https://doi.org/10.1123/pes.11.2.129
• Marks, H. M. (2000). Student engagement in instructional activity: Patterns in the elementary, middle, and high school years. American Educational Research Journal, 37(1), 153–184. https://doi.org/10.3102/00028312037001153
• Maslow, A. H. (1958). A dynamic theory of human motivation. In C. L. Stacey & M. DeMartino (Eds.), Understanding human motivation (pp. 26–47). Howard Allen Publishers. https://doi.org/10.1037/11305-004
• McNeely, C. A., Nonnemaker, J. M., & Blum, R. W. (2002). Promoting school connectedness: Evidence from the national longitudinal study of adolescent health. Journal of School Health, 72(4), 138–146. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2002.tb06533.x
• Mengi, S. (2011). Ortaöğretim 10. ve 11. sınıf öğrencilerinin sosyal destek ve özyeterlilik düzeylerinin okula bağlılıkları ile ilişkisi (Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Nichols, S. L. (2008). An exploration of students’ belongingness beliefs in one middle school. The Journal of Experimental Education, 76(2), 145–169. https://doi.org/10.3200/JEXE.76.2.145-169
• Öcal, K., & Koçak, M. S. (2010). Okul sporlarının orta öğretim öğrencilerinin akademik başarı ve davranış gelişimine etkisi. Mediterranean Journal of Educational Research, 7(1), 86–94.
• Özdemir, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin okul yaşamının niteliğine ilişkin algılarının cinsiyet ve fakülte değişkenlerine göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(2), 225–242.
• Özkay Aydoğan, S. (2016). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası bağımlılık, benlik saygısı ve aidiyet ihtiyaçları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, İstanbul Arel Üniversitesi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Rokach, A., Bacanli, H., & Ramberan, G. (2000). Coping with loneliness: A cross-cultural comparison. European Psychologist, 5(4), 302–311. https://doi.org/10.1027/1016-9040.5.4.302
• Sarı, M. (2013). Lise öğrencilerinde okula aidiyet duygusu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 147–160.
• Serbest, Ö. (2019). Okul takımlarında görev alan lise öğrencilerinin okul aidiyet duygularının incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Silliker, S. A., & Quirk, J. T. (1997). The effect of extracurricular activity participation on the academic performance of male and female high school students. The School Counselor, 44(4), 288–293. http://www.jstor.org/stable/23897929
• Simons-Morton, B. G., Crump, A. D., Haynie, D. L., & Saylor, K. E. (1999). Student–school bonding and adolescent problem behavior. Health Education Research, 14(1), 99–107. https://doi.org/10.1093/her/14.1.99
• Singh, A., Uijtdewilligen, L., Twisk, J. W., Van Mechelen, W., & Chinapaw, M. J. (2012). Physical activity and performance at school: A systematic review of the literature including a methodological quality assessment. Archives of Pediatrics & Adolescent Medicine, 166(1), 49–55. https://doi.org/10.1001/archpediatrics.2011.716
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2015). Using multivariate statistics (Baloğlu, M., Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Uwah, C. J., McMahon, H. G., & Furlow, C. F. (2008). School belonging, educational aspirations, and academic self-efficacy among African American male high school students: Implications for school counselors. Professional School Counseling, 11(5), 215–222. https://doi.org/10.1177/2156759X0801100503
• Yanık, M. (2018). Ortaöğretimde yapılan okul sporlarının öğrencilerin okula bağlılık düzeyine etkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(1), 73–78. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000344
• Yusufoğlu, Ö. Ş., & Cerev, G. (2019). Gençlerde aidiyet düzeyinin akademik başarıya etkisi: Fırat Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(2), 289–302.