Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Spor Farkındalıkları ile Akademik Motivasyonları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

The Relationship Between Sport Awareness and Academic Motivation of Sport Sciences Faculty Students

Gözde YIKILMAZ ¹, Ahmet ATLI ²*

¹ Iğdır Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, drngzd2000@gmail.com,  ORCID: 0009-0000-1382-2159
² Iğdır Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi, atliahmett@gmail.com, ORCID: 0000-0002-7516-2675

Received / Gönderim: 30.09.2024 Accepted / Kabul: 12.01.2025 Published / Yayın: 28. 02.2025

Download Full Text Pdf

https://doi.org/10.5281/zenodo.17063166

Abstract The aim of this study is to examine the relationship between sport awareness and academic motivation of the students of the Faculty of Sport Sciences. The population of the study consisted of students studying at Iğdır University Faculty of Sport Sciences, and the sample consisted of 302 (200 Male, 102 Female) individuals selected on the basis of volunteerism with random sampling method. “Sports Awareness Scale” developed by Uyar and Sunay (2020) and “Academic Motivation Scale” developed by Karagüven (2012) were used as data collection tools. SPSS 24.0 program was used for data analysis. The arithmetic averages and standard deviations of the data were calculated and normality tests of the data sets were performed. Skewness-Kurtosis values of the data were examined, and since the values were between -1.5 and 1.5, parametric tests were applied assuming that the data sets were normally distributed. Independent Sample t test for paired groups, One Way ANOVA analysis for multiple groups, Pearson correlation analysis was used to determine the relationship between two variables. The significance of the data was evaluated at 0.05 level. As a result of the research, it was determined that the academic motivation and sports awareness of university students studying in the field of sports sciences were high, while males were more academically unmotivated than females, and there was no difference in sports awareness and academic motivation in terms of gender, doing sports in the family, income level and reason for choosing sports sciences. However, while there was no difference in academic motivation in terms of grade variable, it was observed that 3rd and 4th graders had higher scores in the social and individual benefit sub-dimension of sport awareness. In terms of the department variable, while there was no difference in sport awareness, it was determined that coaching education students obtained higher scores than sport management students in the sub-dimensions of intrinsic motivation and intrinsic motivation to achieve, which are sub-dimensions of the academic motivation scale. Positive and moderately significant relationships were found between academic motivation and sport awareness. Therefore, it can be said that when the sport awareness of the sport sciences students in the study increases, their academic motivation also increases.

Keywords: Faculty of Sport Sciences, Student, Sports Awareness, Academic Motivation.

ÖZ Bu çalışmanın amacı, spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin spor farkındalıkları ile akademik motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın evrenini Iğdır Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi’nde öğrenim gören öğrenciler, örneklemini ise araştırmaya tesadüfi örnekleme yöntemi ile gönüllülük esasına dayalı olarak seçilen 302 (200 Erkek, 102 Kadın) birey oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Uyar ve Sunay (2020) tarafından geliştirilen “Spor Farkındalık Ölçeği” ile Karagüven (2012) tarafından geliştirilen “Akademik Motivasyon Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 24.0 programı kullanılmıştır. Verilerin aritmetik ortalamaları ve standart sapmaları hesaplanmış, veri setlerinin normallik sınamaları yapılmıştır. Verilerin Skewness-Kurtosis değerlerine bakılmış, değerler -1.5 ile 1.5 arasında olduğu için veri setlerinin normal dağılım gösterdiği varsayılarak parametrik testler uygulanmıştır. İkili gruplar için Independent Sample t testi, çoklu gruplar için One Way ANOVA analizi, iki değişken arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Verilerin anlamlılığı 0.05 düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda spor bilimleri alanında eğitim alan üniversite öğrencilerinin akademik motivasyonlarının ve spor farkındalıklarının yüksek olduğu tespit edilirken, erkeklerin akademik açıdan motivasyonsuzluklarının kadınlardan daha yüksek olduğu, spor farkındalığı ve akademik motivasyonlarının cinsiyet, ailede spor yapma, gelir düzeyi ve spor bilimlerini seçme nedeni açısından farklılık görülmemiştir. Ancak sınıf değişkeni açısında akademik motivasyonda farklılık görülmezken spor farkındalığı alt boyutu olan sosyal ve bireysel fayda alt boyutunda 3. ve 4. sınıfların daha yüksek puanlar aldığı görülmüştür. Bölüm değişkeni açısından ise spor farkındalığında herhangi bir farklılık görülmez iken, akademik motivasyon ölçeği alt boyutlarından içe yansıyan motivasyon ve başarmaya yönelik içsel motivasyon alt boyutlarında antrenörlük eğitimi öğrencilerinin spor yöneticiliği öğrencilerinden daha yüksek puanlar elde ettiği belirlenmiştir. Akademik motivasyon ile spor farkındalığı arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı ilişkilere rastlanmıştır. Dolayısıyla, araştırmada yer alan spor bilimleri öğrencilerinin spor farkındalıklarının arttığı durumlarda akademik motivasyonlarının da arttığından söz edilebilir.

Anahtar Kelimeler: Spor Bilimleri Fakültesi, Öğrenci, Spor Farkındalığı, Akademik Motivasyon.

Download Full Text Pdf

APA (7th ed.)

Yıkılmaz, G., & Atlı, A. (2025). The relationship between sport awareness and academic motivation of sport sciences faculty students. International Journal of Health, Exercise, and Sport Sciences (IJOSS), 2(1), 224–243. https://www.ijoss.org/Archive/ijoss-Volume2-issue1-15.pdf

htps://doi.org/10.5281/zenodo.17063166

MLA (9th ed.)

Yıkılmaz, Gözde, and Ahmet Atlı. “The Relationship Between Sport Awareness and Academic Motivation of Sport Sciences Faculty Students.” International Journal of Health, Exercise, and Sport Sciences (IJOSS), vol. 2, no. 1, 2025, pp. 224–243. https://www.ijoss.org/Archive/ijoss-Volume2-issue1-15.pdf htps://doi.org/10.5281/zenodo.17063166

ISO 690

YIKILMAZ, Gözde ve ATLI, Ahmet. The relationship between sport awareness and academic motivation of sport sciences faculty students. International Journal of Health, Exercise, and Sport Sciences (IJOSS), Şubat 2025, cilt 2, sayı 1, s. 224–243. https://www.ijoss.org/Archive/ijoss-Volume2-issue1-15.pdf htps://doi.org/10.5281/zenodo.17063166

Vancouver

Yıkılmaz G, Atlı A. The relationship between sport awareness and academic motivation of sport sciences faculty students. Int J Health Exerc Sport Sci (IJOSS). 2025;2(1):224-243. Available from: https://www.ijoss.org/Archive/ijoss-Volume2-issue1-15.pdf htps://doi.org/10.5281/zenodo.17063166

References/ Kaynaklar

• Akbaba, S. (2006). Eğitimde Motivasyon. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13: 343-361. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/31512
• Akman, S. (2022). Spor Yöneticiliği Öğrencilerinin Öz Liderlik Davranışları İle Akademik Motivasyonlarının Değerlendirilmesi (İstanbul Örneği). [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Armağan, İ. (1982). Sporun Toplum Bilimsel Temelleri. Ege Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yayınları, s. 36.
• Barkoukis, V., Tsorbatzoudis, H., Grouios, G., ve Sideridis, G. (2008). The assessment of intrinsic and extrinsic motivation and amotivation: Validity and reliability of the Greek version of the Academic Motivation Scale. Assessment in Education: Principles, Policy ve Practice, 15(1): 39-55. https://doi.org/10.1080/09695940701876128
• Bozanoğlu G. (2004). Bilişsel Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Grup Rehberliğinin Güdülenme, Benlik Saygısı, Başarı ve Sınav Kaygısı Düzeylerine Etkisi. [Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Çatak, P. D., Oegel, K. (2010). Mindfulness as a Therapy Method. Archives of Neuropsychiatry, 47(1): 69-73.
• Cengiz, C. (2022). Gençlik ve spor, kültür ve turizm ile milli eğitim müdürlerinin spor farkındalıklarının incelenmesi. [Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Coşkuntürk, O. S., Kurcan, K., Yel, K., & Güzel, S. (2023). Teknolojik gelişmelerin hareketsiz yaşama ve çocuklarda psiko-motor gelişime etkileri. Dede Korkut Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 48-59. https://dergipark.org.tr/en/pub/dksbd/issue/77859/1309808
• Cüceloğlu, D. (1997). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Demirel, A. (2023). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Teknolojik Bağımlılıkları ile Akademik Motivasyon ve Spora Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Doğan, U. (2016). Lise Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite Seviyesi ile Akademik Başarı Arasındaki İlişki. [Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Dökmen, Ü. (2002). Yarına kim kalacak? Evrenle uyumlaşma sürecinde var olmak gelişmek uzlaşmak. İstanbul: Kişisel Gelişim Dizisi Sistem Yayıncılık. Yayın No: 242.
• Ekinci, N. E. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Rekreatif Etkinlikler Hakkındaki Farkındalıklarının Araştırılması. [Doktora Tezi, Dumlupınar Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Ergül, M. A., Tınaz, C., Ertaç, M. (2016). Lise Öğrencilerinin Spora Yönelik Farkındalık Düzeylerine Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi: Tenis Branşı Örneği. Spor Bilimleri Dergisi, 27(2): 69-83. https://doi.org/10.17644/sbd.255155
• Eski, T. (2010). Ortaöğretim Öğrencilerinin Kış Sporlarına Yönelik Farkındalık Düzeylerinin Değerlendirilmesi (Kastamonu İli Örneği). [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Eymur, G., Geban, Ö. (2011). Kimya öğretmeni adaylarının motivasyon ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(161): 246-255.
• Fenci, N. (2022). Sınıf Öğretmenlerinin Beden Eğitimi ve Oyun Öğretiminde Yönelik Tutum ve Spor Farkındalıklarının İncelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Fidan, N. (2012). Okulda Öğrenme ve Öğretme. 3. Baskı, Pegem Akademi, Ankara.
• Gönen, M., Ceyhan, M. A., Çakır, Z., Zorba, E., & Coşkuntürk, O. S. (2022). SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN REKREASYON ALANI KULLANIMLARINA İLİŞKİN ENGEL VE TERCİHLERİ. The Online Journal of Recreation and Sports, 11(4), 59-76. https://doi.org/10.22282/ojrs.2022.109
• Gülşen, K (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Futbol Branşına Yönelik Farkındalık Düzeylerinin Cinsiyet Değişkenlerine Göre İncelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kabat-Zinn, J. (2009). Letting Everything Become Your Teacher: 100 Lessons in Mindfulness. New York, Ny: Bantam Dell.
• Kali, E. (2022). Öğretmen adaylarının lisansüstü eğitime yönelik tutumları ile akademik motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Karabulut, O. E., Altun, M. (2018). Düzenli Olarak Spor Yapan ve Yapmayan Kadınların Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Farklı Değişkenler Bakımından İncelenmesi: Kırşehir İli Örneği. Ahi Evran Universitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1). https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59094/850546
• Karagüven, M. H. Ü. (2012). Akademik motivasyon ölçeğinin Türkçeye adaptasyonu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4): 2599-2620. https://toad.halileksi.net/wp-content/uploads/2022/07/akademik-motivasyon-olcegi-toad_0.pdf
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, teknikler, ilkeler. Ankara: Nobel.
• Koçel, T. (2003). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayınevi, 2003.
• Küçük, H., Küçük, V. (2021). Psiko-Sosyal Gelişim Süreci İçerisinde İnsan ve Spor İlişkisi. E dergi, s. 2.
• Özer, H., ve Sarı, A. (2009). Kovaryans analizi modelleriyle üniversite öğrencilerinin başarılarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi, Atatürk Üniversitesi İİBF Öğrencileri için Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 105-126. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/211092
• Peker, A., Kağızmanlı, N. (2018). Ebeveyn tutumlarının ergenlerin akademik güdülenme düzeyleri üzerindeki yordayıcı etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1): 210-224. https://doi.org/10.17860/mersinefd.338252
• Pintrich, P. R., Zusho, A. (2002). The development of academic self-regulation: the role of cognitive and motivational factors. in A. Wigfield ve J. S. Eccles (Eds.), Development of achievement motivation San Diego, CA: Academic Press, 249-284.
• Şakar, M., Güzel, S., Yel, K., (2024). Dijitalleşmenin Spor Ve Fiziksel Aktivite Üzerindeki Psikolojik Yansımaları: Bir İnceleme, Spor Araştırmaları: Teorik ve Uygulamalı Yaklaşımlar 2, Editör: Prof.Dr. Fatih ÇATIKKAŞ, Prof.Dr. Taner BOZKUŞ, Aralık. Bölüm-3, ISBN: 978-625-5530-11-0, Syf:43-165. Duvar Yayınları. İzmir
• Seyis, S., Yazıcı, A., & Altun, F. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin motivasyonları ve duygusal zekâları ile akademik başarıları arasındaki ilişki. Millî Eğitim Dergisi, 197: 51- 63. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/442033
• Singh, R. K. C., Devi, K. S. (2013). Attitude of higher secondary level student towards games and sports, International Journal of Physical Education, Fitness and Sports, 2(4): 80-85.
• Uluışık, V., Beyleroğlu, M., Suna, G., Yalçın, S. (2016). Ortaöğretimin Beden eğitimi Dersine ilişkin Tutumları ve Akademik Güdülenmenin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi (Burdur İl Merkezi Örneği). İnsan Bilimleri, 13: 5092-5106.
• Ünal, M. (2021). Spor bilimlerinde öğrenme stillerinin akademik motivasyona etkisi. [Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Uyar, Y., Sunay, H. (2020). Spor farkındalığı ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(1): 46-58. https://doi.org/10.33689/spormetre.672441
• Varol, R., Varol, S., Türkmen, M. (2017). Bartın Üniversitesi’nde Öğrenim Gören Öğrencilerin Spora Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2): 316-329. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/395683
• Vatansever, Ö. M. (2018). Farklı Fiziksel Aktivite Düzeyindeki Sağlıklı Bireylerde Vücut Farkındalığı ile Denge ve Postür Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Vural, C., Okan, İ. (2021). Sporda bilinçli farkındalık: Atıcılık spor branşları üzerine bir araştırma. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 4(2): 265-273. https://doi.org/10.38021/asbid.962437
• Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: Kurumsal bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1): 33-46. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/817983
• Yel, K., Güzel, S., Kurcan, K., Erkılıç, A.O., (2024a). Dijitalleşmenin Spor Ve Fiziksel Aktivite Üzerindeki Psikolojik Yansımaları: Bir İnceleme, Spor Bilimlerinde Kapsayıcı Çalışmalar, Editör: Prof.Dr. Pınar Karacan DOĞAN, Doç.Dr. Mevlüt GÖNEN, Aralık. Bölüm-4, ISBN: 978-625-5530-15-8, Syf:42-62. Duvar Yayınları. İzmir
• Yel, K., Şencan, D., Güzel, S., & Erkılıç, A. O. (2024b). Physical activity, nutrition, and healthy living. International Journal of Health, Exercise, and Sport Sciences (IJOSS), 1(3), 15-28. https://www.ijoss.org/Archive/ijoss-Volume1-issue3-02.pdf
• Yıkılmaz, A. (2022). Determining the attitudes of university students who have sports education towards physical activity games (18-22 ages). Revista on line de Política e Gestão Educacional, Araraquara, https://doi.org/10.22633/rpge.v26i00.17469
• Yıldız, A., Arı, Ç., Yılmaz, B. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Spora Yönelik Tutumlarının İncelenmesi (Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Örneği). Muş Alparslan Üniversitesi Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi, 1(1): 35-45. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/393689
• Yüksel, M. (2015). Eğitim düzeyi farklılıklarının spora yansıması. International Journal of Social Science, 31: 149-165. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2641